De drama- en oorlogsfilm De Oost gaat over Johan, die als vrijwilliger in het Nederlandse leger naar Nederlands-Indië trekt. Doel is om een einde te maken aan de onafhankelijkheidsoorlog, maar de vraag is of dit wel rechtmatig gebeurt. Wat wij van De Oost vinden, lees je in onze recensie.
Het verhaal
Johan vertrekt in 1946 naar Indonesië als vrijwilliger in het leger. Het Nederlandse leger moet orde op zaken stellen in de onafhankelijkheidsoorlog in Nederlands-Indië. Johan komt in nauw contact met legerbevelhebber Westerling, die men ook wel De Turk noemt. Als diezelfde Westerling de leiding krijgt over een speciale eenheid, lijken alle wetten niet meer te bestaan. Johan komt daardoor in een spagaat!
Ons eindoordeel?
De Oost begint voor de soldaten heel hoopvol. Ze hopen op, en ik citeer, een stel naakte wijven aan de kade. Daar weten de mannen wel raad mee. Kwamen zij even van een koude kermis thuis, want de ophef was groot in Nederland. Mannen, eerder jongens, die levens van onschuldigen beëindigden waren voor velen niet meer welkom. Net als toen is er nu ook discussie. Want zij die geleden hebben, krijgen helemaal geen stem. Het gaat puur en alleen om de Nederlandse soldaten. Dat is uiteraard een keuze van de filmmakers, maar daardoor beklijft de film bij mij in ieder geval niet. Zelfs in de hoofdpersoon kon ik mij nauwelijks inleven.
Ik miste, ondanks de misselijkmakende en schokkende beelden, binding met de getroffenen, de slachtoffers. Zij die werden afgeschoten zonder enige vorm van rechtspraak. Iedereen stond erbij en keek ernaar. Over eenzijdigheid gesproken. In de documentaire Ze Noemen Me Baboe zat ik op het puntje van mijn stoel. Daar zie je nauwelijks gruwelijke beelden, maar je kunt ze wel inbeelden. Hier zie je ze, maar je voelt er weinig bij. De film deed mij dan ook meer denken aan Rambo, waarbij een trauma ook niet te onderschatten is. Want trauma’s moeten er zijn geweest. De vraag is alleen of ze er ook mochten zijn. Terug in Nederland moest iedereen gewoon weer aan de slag, en dan nog niet eens bij je voormalig werkgever, ondanks beloftes van de regering. Diezelfde regering die ze wel wist te ronselen.
Filmisch is het fraai, al had ik in sommige scènes en keuzes ook mijn bedenkingen. Een gele gloed is in mijn ogen niet nodig om het warmer te laten lijken. Dat werd al aangegeven, dus laat dat dan achterwege. En een rode gloed bij de hoertjes gebruiken is ook wel gemakkelijk. Tot slot vond ik de nachtelijke scènes ook niet briljant. De nacht in de jungle hoort donker te zijn, maar de jungle stond vol van licht. Het einde was dan weer een mooie draai aan het verhaal. Misschien onverwachts, maar met terugwerkende kracht misschien ook niet.
In De Oost zie je schokkende beelden van een verschrikkelijk verleden, maar ik voelde er niet zo heel veel bij en vond het te eenzijdig. Dat had er mede mee te maken dat ik de slachtoffers niet kende. Ze kregen geen stem in de film. Het einde daarentegen vond ik een mooie draai aan het verhaal.
Regie: Jim Taihuttu
Cast: Martijn Lakemeier | Marwan Kenzari | Jonas Smulders | Denise Aznam
Speelduur: 141 minuten
Releasedatum: 13-5-2021 | VOD via Prime Video