Hier dan deel twee van mijn post over “The Troubles”. “The Troubles”, zo noemde de Britse autoriteiten de strijd in Noord-Ierland tussen loyalisten en Republikeinen (IRA).
In deel één heb ik het over In the name of the father en Bloody Sunday gehad. Films gebaseerd op waargebeurde feiten. Het grote publiek kent het onderwerp IRA meestal van Amerikaanse actiefilms. Films die, zijdelings, met de IRA te maken hebben zijn Patriot Games, The Devil’s own en a Prayer for the dying. Deze films spelen zich voornamelijk af in Amerika. Dat Amerika zo ‘begaan ’is met de IRA is niet zo gek. Bij een volkstelling in 2000 gaven 34 miljoen Amerikanen aan Ierse voorouders te hebben en het is geen geheim dat er altijd veel financiële en morele steun is geweest voor de IRA vanuit Amerika.
Ik realiseer mij dat het soms een beetje naar een geschiedenisles neigt, maar wat achtergrondinformatie is vaak wel noodzakelijk om deze films goed te kunnen begrijpen en op waarde te schatten.
Fifty dead men walking
De actiefilm Fifty Dead Men Walking is gebaseerd op de gelijknamige autobiografie van Martin McGartland. Deze McGartland uit het westen van Belfast werd eind jaren ’80 gerekruteerd door de Britse politie om de IRA te bespioneren. Het lukt hem om binnen de IRA te infiltreren en speelt zijn informatie door aan de politie. Hoofdrolspeler Jim Sturgess zet een overtuigende Martin McGartland neer.
Favoriete film over “The Troubles”
Mijn favoriete film over “The Troubles” is -hoe kan het ook anders – Hunger van Steve McQueen met Michael Fassbender in de rol van Bobby Sands. Wederom gebaseerd op waargebeurde feiten.
Hunger speelt zich af in 1981 en het decor is de Maze-gevangenis in Belfast. Volgens de Britse premier Margaret Thatcher bestaan er geen politieke moorden en beschouwt IRA-activisten als gewone moordenaars/criminelen. De gevangen genomen IRA-activisten, onder aanvoering van Bobby Sands, willen met een hongerstaking de status van politiek gevangene afdwingen. Het leidt tot een prestigestrijd tussen de Britse regering en de IRA.
Het “mooie” aan deze film is dat er door McQueen geen partij wordt gekozen, maar hij laat het oordeel aan de kijker. Het laat zien dat beide partijen zich vastbijten in een strijd die zowel meedogenloos als hopeloos is. Hunger is rauw en hard. De beelden die je te zien krijgt, kunnen je letterlijk ziek maken. McQueen spaart de kijker niet. Tot in detail wordt de lichamelijke aftakeling van Bobby Sands in beeld gebracht, zonder hem ook maar één moment tot het heldendom te vereren.
Het laat zien dat dat geweld om een ideaal te verwezenlijken pijnlijk en onmenselijk is, maar nooit bevrijdend. Deze film zet je echt aan het denken.
Alle genoemde films spelen zich af in de periode van eind jaren ’60 tot en met 1998. “De Problemen” spelen echter al van ver voor die tijd en dat laat de film The wind that shakes the Barley (Ken Loach) zien. Twee broers vechten in zogenaamde Ierse guerrillagroepen die tegen het Britse paramilitaire leger bevechten. De film laat zien wat deze oorlog binnen een familie, alsmede binnen hun land aanricht. Het verhaalwordt geheel vanuit de Ierse kant belicht. Loach zou Loach niet zijn zonder een stellingname. Hij stelde dat het niet alleen ging om de nationale bevrijdingsbeweging, maar dat het tevens een strijd tussen de sociale klassen was. De film vormde daardoor de aanleiding tot felle debatten over de interpretatie van de Ierse geschiedenis.
Tot zover mijn tweedelige epos over “The Troubles”. Het is mijn selectie van aanraders binnen dit onderwerp, maar mocht er nog film ontbreken die de moeite van het kijken waard is, dan hoor ik dat graag!
Beannú
Geschreven door de vrouwelijke protagonist
