De documentaire The Cleaners vertelt ons het vieze wereldje achter de bekendere sociale platformen. Mensen die dagelijks 25.000 beelden beoordelen, of die beelden vervolgens wel of niet op Facebook, Twitter of YouTube gedeeld mogen worden. Wat wij van The Cleaners vinden, lees je in onze uitgebreide C-recensie.
Het verhaal
Als wij iets op Facebook, Twitter of een andere sociaal platform plaatsen, dan zijn er altijd mensen die meekijken. Even een kleine controle of de beelden wel bedoeld zijn voor andermans ogen. Wie die beelden beoordelen? Veelal arme mensen in arme landen, zo ook in de Filipijnen. Die mensen die dat ondankbare werk doen komen in deze documentaire aan het woord. Vaak onherkenbaar, want door wurgcontracten hebben ze weinig andere opties.
Ons eindoordeel?
Zoals de titel al doet vermoeden is The Cleaners een documentaire over schoonmaken, maar dan de digitale variant. Inmiddels is het bij de meeste mensen wel bekend dat Facebook gelijk staat aan Big Brother is watching you. Maar deze docu laat zien dat het veel verder gaat dan wij denken/weten.
Als je in Manilla (Filipijnen) woont en wat geld wilt verdienen, dan kun je dat doen door afval te sorteren. De hele dag over de afvalbergen lopen om alles wat nog maar enigszins bruikbaar is er uit te sorteren en door te verkopen. Voor ons onbegrijpelijk vies en ongezond werk. Als je dan een baan kan scoren als moderator (digitale conciërge) dan lijkt dat een behoorlijke stap vooruit. Niets is minder waar. Het is eigenlijk hetzelfde beroep, maar dan zonder de stank en de vieze handen.
Deze cleaners bekijken ieder per dag 25.000 beelden/video’s en bepalen dan of deze verwijderd (delete) of genegeerd (ignore) worden. Het bizarre is dat zij dit doen zonder enige kennis de geschiedenis en politiek van een land of de achtergrond van verschillende culturen. Zij passen gewoon de protocollen van Facebook zo goed mogelijk toe. Dus geen borsten, ander naakt of seks. Alles wat hier enigszins mee te maken heeft (volgens de cleaner) wordt verwijderd. Dus een schilderij van een naakte Trump wordt verwijderd.
Het griezelige aan deze handelswijze is dat deze cleaners bepalen wat we te zien krijgen. Zij (eigenlijk het bedrijf Facebook) bepalen of iets ‘nieuwswaarde’ heeft of niet. Als je bovenstaande nog niet eng genoeg vindt, bedenk dan dat Facebook als gemeenschap groter is dan iedere staat ter wereld. Dus als Facebook bepaalt welke uitingen wel en niet door de beugel kunnen, kan dat directe gevolgen hebben voor de democratie. Je kunt namelijk sturen. Ben jij zo iemand die je schouders ophaalt en denkt dat het allemaal niet zo erg is, bedenk dan dat het werk van deze zogenaamde cleaners als censuur kan worden gezien. Dat wil je toch niet in een democratische samenleving?
Kortom: The Cleaners is volgens ons zeker de moeite van het kijken waard als je geïnteresseerd bent in het onderwerp. Het geeft een inkijk in een wereld die lange tijd verborgen is gebleven. Het roept meer vragen op dan dat er worden beantwoord, maar dat is in dit geval juist goed. Wij moeten als samenleving maar eens goed nadenken over de macht van Facebook en de gevolgen van deze macht.
Regie: Hans Block | Moritz Riesewieck
Cast: –
Speelduur: 88 minuten
