De documentaire Housewitz (Huiswitz) gaat over de excentrieke Lous Hoogendijk, de dochter van documentairemaakster Oeke. Lous sluit zich namelijk al jarenlang op in huis. Wat wij van Housewitz vinden, lees je in onze recensie.

Het verhaal

Documentairemaakster Oeke Hoogendijk onderzoekt waarom haar moeder Lous al jarenlang haar huis niet wil verlaten. Die moeder is Jiddisch, excentriek, slim, maar ook dwingend. De oorlog heeft haar gemaakt, of gebroken, het is maar hoe je het bekijkt. Vanuit haar luie stoel bekijkt ze op haar televisies treinreizen, via het programma Die Schönste Bahnstrecken in Deutschland. Alles om maar te kunnen ontsnappen aan de verschrikkelijke tijd uit de Tweede Wereldoorlog.

Ons eindoordeel?

Ik houd wel van observerende documentaires zoals Housewitz, wat in dit geval ook een treffende titel is. In dit geval zie je de moeder van documentairemaakster Oeke Hoogendijk, die  haar verhaal doet voor de (verborgen) camera. Of je hoort haar met haar dochter aan de telefoon praten. Het verhaal vertelt zichzelf, al dan niet vloekend – wat zeer vermakelijk is – en altijd met een ferme eigen mening. Dat alles in een huis waar het bijna altijd een rotzooi is. Een documentaire die niet heel diep op de inhoud ingaat – we weten bijna niet wie Lous is -, maar toch weet te intrigeren. Dat alles door de bijzondere en eigenzinnige Lous.

Prachtig intiem en beklemmend gefilmd ook, met veel donkere kleuren. Alles binnenshuis, waar Lous al zo lang ‘gevangen’ zit. Het kijken naar deze documentaire beklemt ook de kijker. En dat terwijl ze ook al drie jaar in Auschwitz heeft gezeten. Buiten de deur komt ze alleen virtueel, door naar door prachtige landschappen rijdende treinen. Waarom reizen als je dat thuis ook gewoon kunt zien. En hoewel dat gevloek uiterst vermakelijk is, komt het natuurlijk wel ergens vandaan.

Het mens is het leven moe, waarbij veel haar aan het pijnlijke verleden doet denken. Daar is ze deels zelf schuldig aan, want met twee televisies in huis lijkt ze niets te willen missen wat met WOII te maken heeft. Ze heeft pijn die niet weggaat en voor anderen niet te begrijpen is. Het is haar oorlog, en niet die van haar kinderen, die er hoe dan ook voor haar zijn. Ze leeft als een einzelgänger. Dan heeft ze lol. Dan is ze zichzelf. Komt het door haar gevangenschap? Het zal er mee te maken hebben, maar Lous is ook gewoon Lous. Het mooiste is nog dat haar kinderen dat ook gewoon prima vonden.

Housewitz is een toch wel intiem gefilmde en beklemmende documentaire over de bijzondere en excentrieke Lous. Pijn uit het verleden zorgt voor angst. Angst die zich uit in al vijftien jaar je huis niet uitkomen en je al vloekend laten filmen door je dochter. Intrigerend, grappig, maar ook pijnlijk.

Regie: Oeke Hoogendijk
Cast: Lous Hoogendijk
Speelduur: 69 minuten
Releasedatum: 19-11-2021 (IDFA) | 5-5-2022 (bioscoop)