Het anders zijn

weekend_the_movieHolebi en/of transgender

Ik – de vrouwelijke protagonist – heb een fascinatie voor gay films en aanverwante onderwerpen. Of, zoals ik het volgende etiket op internet zag, “Films over holebi en/of transgender” (homo/lesbisch/biseksueel).
Waarom? Geen idee. Als ik toch bezig ben met etiketjes plakken kan ik bij mijzelf het etiket hetero opplakken. Dus daar komt de fascinatie niet vandaan. Komt het door ‘het  anders zijn’ wat het zo aantrekkelijk maakt? Het anders zijn – in welk opzicht dan ook – is vaak een goede voedingsbodem voor een verhaal en is altijd goed voor die extra dimensie/lading.

Homofoob

Mijn eerste ‘holebi’ film zag ik zo omstreeks 1986, op video. Het was My Beautiful Laundrette  van Stephen Frears met een rol  Daniel Day Lewis en mijn interesse in het onderwerp gay was gewekt. Zelf denk ik dat het ook te maken had met het feit dat ik in die periode in mijn pubertijd zat, zoekende naar mijn eigen identiteit en seksualiteit. 

Toen River Phoenix in 1991 de Volpi cup won (unaniem gekozen) met zijn vertolking van een homoseksuele jongen in  My own private Idaho, werd het onderwerp voorzichtig aan iets meer omarmd.  Voor de filmmaatschappijen blijft het een moeilijk onderwerp, vooral in Amerika (lees Hollywood). Ik durf het zelfs wel aan om een etiket te plakken op een groot deel van het commerciële Amerikaanse filmpubliek, namelijk het etiket homofoob. Dus toen in 1993 men het aandurfde om Philadelphia uit te brengen was dat ook heel wat.
Gesteund door grote namen als Tom Hanks en Denzel Washington werd de productie genomineerd voor vijf Academy Awards. Natuurlijk was deze film ‘netjes’. Het verhaal ging voornamelijk om de strijd van een homofiele aids-patiënt die een rechtzaak aanspant om zijn ontslag aan te vechten. De homofiele relatie was waarschijnlijk bewust abstract gehouden dus geen gevrij op het grote witte doek. Toch was dit voor Hollywood een grote stap voorwaarts.

Gelukkig produceerde de onafhankelijke maatschappijen wel met enige regelmaat een goede gay/transgender film zodat ik mijn fascinatie kon blijven voeden. Ik noem bijvoorbeeld de wat bekendere films als: Priscilla; Queen of the dessert, Bent, Boys don’t cry, Fucking Åm­ål  en Beautiful thing.

Brokeback Mountain

In 2005 leek Hollywood bereid te zijn het idee achter zich te laten dat homofilms louter in alternatieve bioscopen thuishoren. Regisseur Ang Lee durfde het aan om Brokeback Mountain te maken. De film gaat over een relatie tussen twee cowboys die verliefd worden; wij volgen hun levens  over een tijdsspanne van twintig jaar. In die tijd en in die wereld werd homoseksualiteit niet aanvaard en dus leiden ze een dubbelleven. Ze zijn getrouwd en ontmoeten elkaar zo nu en dan tijdens “visweekendjes”.  Deze film laat iets meer zien dan alleen maar de suggestie dat twee mannen vrijen, maar het is over het algemeen toch braafjes. Dat daar in Amerika anders over werd gedacht, blijkt wel uit de controverse die ontstond. De film draaide in filmhuizen en positief schrijvende pers werd soms gedwongen door de (gelovige) achterban dit te herroepen.
Ondanks het winnen van drie Academy Awards werd de film gepasseerd in de belangrijkste categorieën. Dat was op zich niet heel verrassend, maar het wel en wee van o.a. de Academy Awards komt ook vast nog wel eens aan bod.

Homo-erotiek

Een andere, niet onbelangrijke film in dit genre is Milk.  Een biografische dramafilm gebaseerd op het leven van Harvey Milk, een Califonische politicus die openlijk uitkwam voor zijn homoseksualiteit en later werd vermoord. Milk werd genomineerd voor acht Oscars, en won er twee (beste scenario en Sean Penn voor de beste mannelijke hoofdrol). De film heeft meer dan 30 andere prijzen gewonnen.

Toch blijft het een ‘moeilijk’ genre, de studio’s en geldschieters staan nou niet direct te springen om dit soort films te maken. Bij de onafhankelijke films ligt dit, gelukkig, iets minder moeilijk.
Steven Sodenbergh maakte in 2012 de biopic over het leven van Liberace, Behind the Candelabra. Ondanks de grote namen van Michael Douglas en Matt Damon durfde niemand zijn vingers te branden aan de film. Door de expliciete homo-erotiek werd de film (uiteindelijk) in Amerika  gedistribueerd door televisiezender HBO. Dit had tot gevolg dat de film niet kon meedingen voor o.a. beste bioscoopfilm van het jaar. Gelukkig won de film wel in drie grote categorieën van de Emmy Awards (het televisie-equivalent van de Oscars).

Het is misschien zo dat in Hollywood de eerste horde is genomen, maar acteur/schrijver Rupert Everett heeft de volgende horde al in het vizier. Het casten van homo’s voor de dramatische homorolllen. Hij zegt hierover: ‘Jammer dat men hetero’s cast in de dramatische homorollen, en homo’s in de komische homorollen’. En daar heeft hij wel een punt.

Gay Film Night

Gelukkig  hebben we nog de (Europese) onafhankelijke film. Niks geen probleem met naakte, vrijende homo’s  en lesbo’s. Dit blijkt wel uit de films van de afgelopen twee jaar. Ik noem nu alleen even de “kaskrakers” als La vie d’Adele en L’Inconnu du lac. Expliciete seksscènes die overigens ook wel weer wat stof hebben doen opwaaien. Niet zozeer bij het publiek, maar de actrices beklaagden zich dat de regisseur (Abdellatif Kechiche) hen had afgebeuld en dat vooral de opnames van de seksscènes nodeloos lang (tien dagen!) had geduurd.

Ondanks dat ik het wel kan waarderen dat deze laatst genoemde  films qua expliciete beelden/ verhaal  een stuk verder gaan dan ik tot nu toe had gezien moet ik wel bekennen dat het kijken naar dit soort beelden in een drukke bioscoopzaal, voor mij, toch een beetje ongemakkelijk aanvoelt.

Al met al kan ik zeggen dat er sinds 1986 met enige regelmaat goede, leuke en ontroerende films in dit genre uitkomen en dat er door de filmhuizen in Nederland (gelukkig) aandacht voor is. Ik noem bijvoorbeeld de Roze Filmdagen en de Gay Film Night! Iedere eerste dinsdag van de maand worden er in 14 steden gayfilms vertoond. Dit gebeurt in samenwerking met filmdistributeurs Cinemien en Arti Film. Van drama tot komedie en van thriller tot cult.

Trailers van de genoemde films kun je hier terugzien.

geschreven door de vrouwelijke protagonist.

 

Share